Murano często traktowane jest jak jedna wyspa poprzecinana kanałami i połączona mostami. Tak naprawdę jest to jednak archipelag kilku maleńkich wysepek zamieszkałych już od czasów antycznych. I chociaż Murano to urokliwe miejsce, zdecydowanie warte odwiedzenia (ze względu na liczne zabytki i piękne widoki), to słynie głównie ze szkła. 

Trochę historii

Produkcją szkła parali się już starożytni Grecy i Rzymianie. Jednak dzisiaj nie powiedzielibyśmy, że były to szczególnie estetyczne wyroby: ich szkło było mętne i chropowate. Dopiero Wenecjanie (którzy produkowali szkło od VIII wieku) zaczęli go udoskonalać. A szkło, które znamy dzisiaj (przezroczyste oraz twarde), wynaleziono na przełomie XII i XIII wieku i to właśnie w Wenecji.

Od 1291 roku szklarze z Wenecji musieli przenieść się na Murano. Rozkaz ten podyktowany był dbaniem o bezpieczeństwo, bowiem Wenecja miała wówczas głównie drewnianą zabudowę (a produkcja szkła niosła ze sobą ryzyko wywołania pożaru). W tym samym roku w Murano została założona pierwsza huta szkła. 

Wyjątkowe szkło

Szybko okazało się, że szklarze stali się na wyspie elitą. I chociaż mieli liczne przywileje (takie jak immunitety czy możliwość noszenia mieczy) oraz cieszyli się ogromnym szacunkiem, mieli też zakaz opuszczania Wenecji, aby sekret produkcji szkła nie został rozpowszechniony. I chociaż zdarzali się uciekinierzy, szklarze Murano przez wieki byli monopolistami w zakresie produkcji najwyższej jakości szkła. Produkowali nie tylko szkło przezroczyste, ale też: 

• smalti (szkło emaliowane)
• awenturyn (szkło ze złotymi nitkami)
• millefiori (szkło wielokolorowe)
• lattimo (szkło mleczne)
• i szkło imitujące kamienia

A dawne techniki produkcji szkła (liczące dzisiaj kilka wieków) nadal są stosowane przez murańskich szklarzy. Po dziś dzień w Murano wytwarza się szklane przedmioty użytkowe, artystyczne, a także np. żyrandole czy korki do wina.

Upadek Murano

W XIII wieku Murano zyskało międzynarodową sławę ze względu na produkcję szklanych paciorków i luster. I to właśnie ta mała wyspa była głównym producentem szkła w Europie. Niestety w XVI wieku Murano straciło swój monopol na produkcję, ze względu na nielojalnych szklarzy, którzy w końcu skutecznie rozpowszechnili sekrety produkcji w innych państwach Europy. Jednak Murano ciągle jest ważnym ośrodkiem produkcji szkła, a wiele firm, które dzisiaj są światowymi producentami szkła na świecie, mają historyczne fabryki właśnie w Murano. 

Polski wątek

W XVII wieku Simone Giuseppe Belotti (po polsku Szymon Józef Bellotti), który urodził się w Murano, został Królewskim Architektem Króla Polski. W nagrodę za swoje zasługi dostał od króla ziemię, na której wybudował dwór Murano (dzisiaj znany jako Muranów).