W wielu polskich domach już od tygodni odbywają się przedświąteczne i wiosenne porządki. Przed samymi świętami warto jednak pozwolić sobie na chwilę oddechu, spędzić czas z najbliższymi, a także przypomnieć sobie o wielkanocnych tradycjach. Zacznijmy od pisanek.
Historia pisanek
W tradycyj chrześcijańskiej pisanki oznaczają zmartwychwstanie Jezusa, symbolizują także budzenie się do życia natury. Na ziemiach polskich już w X wieku znany był zwyczaj ozdabiania jajek, ale korzenie tej tradycji sięgają zdecydowanie dalej. Ślady przyozdabiania jajek odkryto już w starożytności – w Mezopotamii.
Pisanka od pisanki różna
Pisanki różnią się od siebie sposobami zdobienia. Warto kultywować świąteczne tradycje i spróbować ozdobić wielkanocne jajka własnoręcznie – wg. starych receptur. Poznajmy je:
Drapanki
Tworzenie pisanek-drapanek wymaga precyzji i cierpliwości. Na początku barwimy skorupkę jajka. Następnie za pomocą ostrego i niewielkiego narzędzia (np. nożyka) wydrapujemy w skorupce dowolny wzór. Technika ta wymaga niezwykłej ostrożności, wystarczy bowiem zbyt mocny nacisk, by skorupka pękła w niekontrolowany sposób.
Pisanki
To wyjątkowo ciekawa technika. W pierwszej kolejności za pomocą gorącego wosku, np. ze świecy, rysujemy na jajku wybrane wzory. Można też „pisać” woskiem przy pomocy narzędzi, np. szydełek. Narzędzia pozwalają tworzyć bardziej skomplikowane i przemyślane wzory. Po zaschnięciu wosku, wrzucamy jajka do wody z barwnikami. Ten styl ozdabiania pisanek można unowocześnić, zastępując wosk np. gorącym klejem. Jajka ozdobione za pomocą kleju powinny służyć jednak tylko jako ozdoba, a nie produkt spożywczy. Wosk czy klej po zabarwieniu usuwamy ze skorupki.
Oklejanki
To bardzo efektowna i jednocześnie niewymagająca nadmiaru pracy technika ozdabiania. Polega na oklejaniu skorupek płatkami kwiatów i liści. Następnie tak przyozdobione jajka wrzucamy do wody z barwnikiem. Na koniec wystarczy oddzielić liście od jajka, a w ich miejscu pozostaną piękne wzory. Innym, nieco mniej naturalnym sposobem na dekoracje w tym stylu, jest oklejanie jajek szablonami, np. wyciętymi z papieru.
Kraszanki
To barwienie skorupek jajka na różne sposoby, ale za pomocą naturalnych barwników. Dzięki tej metodzie najmłodsi mogą poczuć się jak prawdziwi chemicy. Jakie naturalne składniki wykorzystuje się do barwienia jaj?
- łupiny cebuli – nadają jajkom brązowy, wpadający w czerwień kolor
- łupiny orzechów – zabarwią jajka na czarno
- burak – nadaje jajkom różowy kolor
- płatki bławatka – z ich pomocą zafarbujemy skorupki na żółto
- kurkuma – zabarwi jajka na żółty kolor
Nalepianki i naklejanki
Pozostawiają dużo pola dla wyobraźni. Ta technika polega na dekorowaniu jajek wycinankami papieru, liśćmi, wstążkami, kolorowymi papierami czy haftami.
Wg dawnych tradycji ozdabianiem jajek zajmowały się wyłącznie kobiety. Mężczyźni byli przeganiani z kuchni podczas tego zajęcia. Współcześnie jednak ozdabianie wielkanocnych jajek z powodzeniem może stać się formą rodzinnego spędzania czasu.