W czasach kiedy Europejczycy dopiero odkrywali jak produkować porcelanę, ta nazywana była białym złotem. Dzisiaj antyczna porcelana jest bardziej dostępna, nadal jednak traktuje się ją z wyjątkowym szacunkiem, a najrzadsze i najbardziej pożądane egzemplarze kosztują fortunę. Ale jak właściwie wyceniać antyczną porcelanę, tak by kupować czy sprzedawać ją w sposób korzystny i zgodny z jej realną wartością?

Fot. Antyczna porcelana – serwis kawowy

Jak określić wartość porcelany?

Nie ma uniwersalnego „przepisu”, który pozwoliłby nam krok po kroku przygotować optymalną wycenę porcelany. Najczęściej na jej ostateczną cenę składa się kilka czynników. Przyjrzyjmy się im bliżej:

1. Dostępność

Ta zasada jest najprostsza i najbardziej oczywista: im trudniej zdobyć wyroby z konkretnej serii, okresu czy manufaktury, tym wyżej je możemy wycenić. Ze względu na kruchość porcelany, drożej wyceniamy całe komplety od pojedynczych sztuk. Niektóre perełki, takie jak wyroby z pierwszego okresu działalności fabryki w Miśni (którą kierował „ojciec europejskiej porcelany”, Friedrich Böttger), mają szczególny status: ze względu na to, że są niemal nieosiągalne na rynku, ich wyceny są „nieograniczone” i zwykle na aukcjach sprzedaje się je po zawrotnych cenach.

Fot. Patera Rosenthal

2. Moda

Ta obowiązuje właściwie w każdej sferze naszego życia, więc nie omija także kolekcjonerów porcelany. Wyroby konkretnej manufaktury mogą być w jednym okresie bardziej pożądane, w innym mniej. Analizując trendy na rynku porcelany, należy pamiętać też o lokalizacji. Przykładowo: polscy kolekcjonerzy wyjątkowo upodobali sobie wyroby niemieckie, nie doceniając prawie zupełnie naszej, polskiej porcelany, z kolei Anglicy są dumni z własnych wyrobów i chętnie je nabywają, cenią także porcelanę chińską. Jeśli traktujemy porcelanę w kategorii inwestycji, pamiętajmy o różnych upodobaniach kolekcjonerów na rynkach światowych, to znaczy, że antyczna porcelana z naszej kolekcji na zagranicznych rynkach może znaleźć nabywców w wyższej cenie niż w Polsce.

Fot. Talerzyk Miśnia

3. Renoma

Po pierwsze, wpływa na nią historia danej manufaktury. Po drugie, ważna jest jakość produkowanej tam porcelany (albo jej wyjątkowość). Warto też pamiętać, że renoma ma też związek z aktualną modą – jest uzależniona od czasu i lokalizacji. Przykładowo: w Niemczech najbardziej ceniona jest porcelana miśnieńska, a w Polsce kolekcjonerzy wyjątkowo lubią Rosenthal.

Fot. Antyczna porcelana – zestaw śniadaniowy

4. Wiedza

Zarówno nasza, jak i nabywcy. Antyczna porcelana to setki manufaktur, wzorów, serii. Aby prawidłowo ją wycenić, powinniśmy orientować się w sygnaturach, trafnie oceniać okres produkcji czy autentyczność porcelany. Jeśli nie mamy na ten temat podstawowej wiedzy, możemy kupić bardzo drogo porcelanę, której wartość jest nikła. Możliwe też, że trafimy na perełkę w niskiej cenie, ponieważ sprzedający nie umie ocenić tej wartości. Ostatecznie dla naszego portfela (i kolekcji porcelany) lepiej, byśmy potrafili określić jej jakość i autentyczność. Laicy powinni zaczynać sprawdzanie porcelany od sygnatur, grubości ścianek i koloru – pożądany kolor porcelany, to kremowy lub biały. Jeśli chcemy wzbogacić naszą kolekcję o współcześnie wytwarzane egzemplarze, wybierajmy te ręcznie robione i malowane.

5. Stan

Antyczna porcelana jest niezwykle krucha, co oczywiście zwiększa jej wartość. Należy jednak wiedzieć, że nawet ta pochodząca ze znakomitej manufaktury, w przypadku uszkodzenia – jest bezwartościowa. Nie dajmy się zatem nabrać na doskonałe okazje cenowe, w postaci popękanych, klejonych wyrobów z porcelany, bowiem nie zwiększą one wartości naszej kolekcji, nie są również dobrym wyborem pod inwestycje.

Więcej o historii porcelany można przeczytać w artykule: Antyczna porcelana – wszystko co musisz o niej wiedzieć cz. 1. W następnej części odpowiemy sobie na pytania jak rozpoznawać autentyczność porcelany i jak o nią dbać.