Antyki często obfitują w piękne intarsje, bogate inkrustacje. Na czym dokładnie polegają owe techniki dekoracyjne? Czym się wyróżniają? Dlaczego czynią antyczne meble tak pięknymi i pożądanymi?

A zaczęło się tak…

Historia intarsji i inkrustacji sięga czasów starożytnych i narodziła się na terenach Egiptu i Bliskiego Wschodu, jednak jej rozwój rozpoczął się w okresie Cesarstwa Rzymskiego. W XV wieku powstała szkoła intarsji, ale to XVI wiek jest dla tej techniki przełomowy, bowiem w tamtym okresie intarsja zaczęła zdobywać popularność w wielu krajach europejskich. Za mistrza intarsji uważany jest Giuseppe Maggiolini. Współcześnie intarsje i inkrustacje kojarzymy przede wszystkim z pracą ebenistów. Meble intarsjowane były także specjalnością toruńskich zakładów stolarskich w XVIII wieku.

Na czym polega technika intarsji i inkrustacji?

Powszechnie uważa się, że technika intarsji polega na wykonywaniu ornamentu z różnych gatunków drewna. Na powierzchni mebla wycinano zagłębienia, które następnie wypełniano fragmentem innego (najczęściej szlachetniejszego) gatunku drewna.

Pojęciem związanym z intarsją jest fornir. Innymi słowy fornir to okleina, czyli cienka warstwa drewna. Warstwy z forniru naklejano na mebel zbudowany z bardziej pospolitego gatunku, tworząc tym samym misterne, piękne zdobienia. Dzięki temu meble wykonane z tańszych materiałów zyskiwały dodatkowe walory estetyczne oraz wzrastała ich cena.

Fornir pozwalał na wykonanie intarsji bez naruszania struktury mebla. Dawniej sztuka fornirowania umożliwiała w sposób maksymalny wykorzystać drogocenne drewno, takie jak np. heban. Współcześnie przez fornir rozumiemy najczęściej sklejkę.

Inkrustacja to technika polegająca na ozdabianiu mebli ornamentem z innego materiału, np. masą perłową, szylkretem, kością słoniową, metalami szlachetnymi czy szlachetnymi kamieniami.

Techniką często kojarzoną z intarsją i inkrustacją jest markieteria. Ta sztuka dekoracyjna polega na wycinaniu warstw forniru o różnych barwach lub z różnych materiałów, a następnie komponowaniu z nich skomplikowanych, bogatych ornamentów.

Intarsjowane antyki wciąż w cenie

Ornamenty wykonane technikami intarsji czy inkrustacji mogą przybierać najróżniejsze motywy: od geometrycznych, po roślinne, zwierzęce, herby, aż po scenki rodzajowe. Te misterne, wymagające precyzji dekoracje, nadają meblom wyjątkowości. Wyglądają jak obrazy z drewna lub innych, szlachetnych materiałów, wtopione w powierzchnie drewna. Operowanie technikami intarsji czy inkrustacji to sztuka – niegdyś bardzo popularna, dzisiaj niestety przegrywa z masowo produkowanymi meblami. Wciąż jednak nie brakuje koneserów, którzy kolekcjonują bogato zdobione, niepowtarzalne antyki zdobione intarsją czy inkrustacją.