Na przestrzeni wieków powstało wiele technik zdobienia antyków, np. rzeźbienie, inkrustacja, intarsje. Więcej o tych sposobach pod linkami: Intarsja i inkrustacja – co kryje się pod tymi nazwami? oraz Co czyni antyczne meble wyjątkowymi? Jedną z technik dekoracji mebli, chociaż niespecjalnie kojarzoną z antykami, jest decoupage. Gdzie się narodził, jakie antyki nim ozdabiano i jak stał się hobby dla zamożnych dam?

Fot. współczesny przedmiot ozdobiony techniką decoupage

Trochę historii

Chociaż sam termin decoupage pochodzi z języka francuskiego i oznacza „wycięcie”, uważa się że ta technika narodziła się wśród syberyjskich nomadów. Tamtejsze plemiona wykorzystywały wycięte filcowe materiały do zdobienia grobów. Ok. XII wieku taki sposób ozdabiania przedmiotów pojawił się także w Chinach. Tamtejsi twórcy wycinali wzory z papieru i dekorowali nimi np. lampiony czy okna. Pięć stuleci później (wiek XVII), za sprawą handlu Wenecji z Dalekim Wchodem, decoupage dotarł na Stary Kontynent.

Fot. Pudełko w stylu florenckim autor zdjęcia: OttawaAC, źródło zdjęcia: Wikipedia

Decoupage – sztuka dla biedaków

Początki decoupage w Europie nie są zbyt chlubne. Weneccy rzemieślnicy za pomocą tej techniki ozdabiali antyki tak, by te przypominały piękne, lakierowane chińskie pierwowzory. W tym celu wycinali kopie chińskich malunków, naklejali je na meble, a następnie pokrywali je naturalną żywicą, aż do uzyskania efektu zbliżonego do pierwowzoru. Ten sposób dekorowania mebli nazywano lacca contraffatta.

Wenecjanie stworzyli lacca contraffatta, bowiem zapotrzebowanie na meble rodem z Chin było bardzo duże, a koszt sprowadzania przedmiotów lub ich produkcji przy użyciu oryginalnych materiałów wysoki. Tym samym ozdabianie mebli techniką decoupage było tańszą alternatywą, stąd nazywano go sztuką dla ubogich.

Z czasem Wenecjanie odeszli od kopiowania motywów chińskich na rzecz wklejania na przedmioty reprodukcji dzieł znanych malarzy. Były to głównie obrazy przedstawiające motywy biblijne.

Decoupage – hobby dla bogatych

W XVIII decoupage stał się modnym hobby. W wiktoriańskiej Anglii ozdabianie przedmiotów i mebli w tak prosty oraz efektowny sposób zyskało wielu sympatyków, a ówczesne wycinanki przedstawiały głównie sceny wiejskie czy kwiaty. Z kolei na dworze Ludwika XV decoupage stal się cenionym, kobiecym hobby. Damy ozdabiały w ten sposób nie tylko antyki, ale też różnorodne mniejsze przedmioty. Co więcej, wycinano nie tylko kopie, ale także oryginalne obrazy znanych malarzy.

Fot. Kolaży Mary Delany, źródło zdjęcia: Wikipedia

W tamtych okresie niektórzy twórcy decoupage stali się prawdziwymi artystami, np. Mary Delany. Mary stworzyła ok. 900 kolaży kwiatowych, które przedstawiały rośliny w naturalnych rozmiarach i składały się z wielu maleńkich elementów.