Renesans narodził się we Włoszech, ale nawet tam można było rozróżnić skromniejszy i prostszy renesans północy i bardziej ozdobny renesans południa. Znani ze swojego indywidualizmu Anglicy, chociaż ulegli europejskiej modzie na renesans, chętnie zestawiali go z elementami gotyckimi. A jak wyglądał renesans we Francji?

Adaptacja renesansu we Francji

Francuski renesans to po prostu „renesans” (renaissance). Zaczął się w okresie panowania Franciszka I i trwał do czasów Ludwika XIII. Francuzi zainteresowali się włoskim renesansem dość późno, bowiem dopiero w momencie, kiedy ten we Włoszech był już w fazie rozkwitu. Miało to związek z niedawno zakończoną wojną stuletnią, która wpędziła Francję w problemy gospodarcze i zacofanie kulturowe. Początkowo francuski renesans przejawiał się przede wszystkim w architekturze – do Francji przywieziono włoskich artystów, którzy mieli za zadanie upiększyć siedziby możnych. Tym samym wpływy renesansu widoczne są tam przede wszystkich w architekturze dworskiej.

Fot. Francuska architektura renesansowa

Oczywiście inspiracje renesansem odnaleźć można także w meblarstwie. Najszybciej podchwycił je Paryż, do którego specjalnie sprowadzano drewno orzechowe – do produkcji antyków w duchu renesansu. Na peryferiach początkowo wybierano raczej dąb, wykorzystywany także w gotyku . W momencie największej popularności renesansu we Francji, do produkcji mebli używano niemal wyłącznie drewno orzechowe. Za Ludwika XIII popularny stał się drogi heban, wykorzystywany jako fornir. Wraz z „erą” hebanu, rzeźbienia mebli zaczęły przybierać bardziej oszczędne, eleganckie formy.

Podobnie jak w Anglii, także we Francji najpierw zaczęto stosować nową ornamentykę: inspirowaną renesansem, a pozostawiano znane, gotyckie formy.

Francuskie antyki w stylu renesansowym

Francuzi za wzór mebla do siedzenia uważali tron – wyróżniający się masywną, skrzyniową, zabudowaną konstrukcją. Renesans nadał meblom do siedzenia lekkości, wprowadzając ażurowe ściany. Typowym krzesłem było wówczas tzn. caquetoire – krzesło o rozszerzającym się siedzisku, przeznaczone przede wszystkim dla dam. Jego konstrukcja umożliwiała im wygodne siedzenie w szerokich sukniach. Caquetoire wsparte było na 4 lub 6 nogach, połączonych ze sobą u dołu listwami. Chętnie tworzono także tzn. krzesła panelowe, z ażurowymi oparciami.

Fot. Caquetoire

Antyki do spania zachowały raczej swoją gotycką konstrukcję, chociaż zmieniły się ich dekoracje. Popularne były ażurowe wezgłowia. Charakterystyczne były antyczne szafy francuskie, tzw. armoire a deux corps, które składały się z dwóch części. Podstawę tworzyła szersza zamykana skrzynia, a górę mniejsza, zwieńczona dekoracyjnym „szczytem”. Całość była bogato rzeźbiona.

Fot. Armoire a deux corps, źródło: Wikipedia

Renesans bez renesansu w meblarstwie

Chociaż renesans jest widoczny w meblach francuskich, nie jest to styl, który dzisiaj uznalibyśmy za flagowy dla Francji (tak jak popularne na całym świecie „Ludwiki”). Niewątpliwie jednak epoka renesansu upiększyła francuską architekturę.