Autentyczne przedmioty z epoki Art Deco, pochodzące z lat 20. i 30. XX wieku, cieszą się nieustającym uznaniem wśród kolekcjonerów i dekoratorów wnętrz. Popularność stylu sprawia jednak, że terminy „Art Deco” i „Deco” bywają nadużywane, często w odniesieniu do rzeczy, które nie odpowiadają jego założeniom. Poszukując oryginalnych kolekcjonerskich obiektów z tego okresu, warto dokładnie poznać cechy charakterystyczne Art Deco, aby odróżnić je od stylizowanych na nie imitacji.
Art Deco i jego charakterystyczne cechy
Styl Art Deco czerpał inspiracje z wcześniejszych nurtów, takich jak Art Nouveau, Bauhaus czy kubizm, a także z motywów dekoracyjnych kultur indiańskich, egipskich i klasycznych. Jego charakterystyczne cechy to symetria, geometryczne formy oraz bogactwo motywów nawiązujących do natury – w tym sylwetki zwierząt, drzewa czy promienie słońca. Meble projektowane np. przez Emile-Jacquesa Ruhlmanna świetnie oddają charakter tego stylu, uznawanego za synonim elegancji i wyszukania.
Nie zawsze jednak symetria odgrywa dominującą rolę. Przykładem są śmiałe wzory geometryczne, takie jak zygzaki, linie kątowe czy kształty piramid, które pojawiały się zarówno w architekturze, jak i na tkaninach projektowanych np. przez Sonię Delaunay. Nawet moda lat 20. XX wieku, z prostymi krojami sukienek i obniżonym stanem, odzwierciedlała ducha Art Deco.
Styl ten często nawiązywał do egzotycznych kultur, łącząc motywy grecko-rzymskie, egipskie czy azjatyckie z symbolami epoki jazzu. Elementy takie jak samoloty, pociągi czy obrazy flapperek z psami odzwierciedlały fascynację prędkością i nowoczesnością. Do dziś ikoniczne budynki, takie jak Chrysler Building i Rockefeller Center w Nowym Jorku, są znakomitymi przykładami architektury Art Deco, wyróżniającymi się geometrycznymi detalami i eleganckim designem.
Art Deco i odrodzenie stylu
Styl Art Deco, podobnie jak inne popularne nurty, był wielokrotnie reinterpretowany przez artystów i projektantów, którzy czerpali z niego inspirację, tworząc współczesne dzieła. Tego rodzaju odrodzenia, określane mianem Deco Revival, wprowadzają często nowoczesne akcenty, odróżniające je od oryginałów z lat 20. i 30. XX wieku. Przykładem mogą być meble lub biżuteria z wpływami Deco, powstałe w latach 80., które mimo podobieństwa do pierwowzorów, nie są ich wiernymi kopiami. Takie repliki uznawane są za reprodukcje.
Szczególnie biżuteria inspirowana stylem Art Deco pozostaje popularna, choć odrodzenia można zaobserwować w wielu dziedzinach sztuki użytkowej. Aby rozpoznać autentyczne przedmioty, warto zwrócić uwagę na materiały i techniki wykonania. Nowoczesne tworzywa czy komponenty, które nie istniały w pierwszej połowie XX w., mogą wskazywać na późniejsze odtworzenie stylu. Analiza szczegółów rzemieślniczych jest również pomocna w odróżnieniu oryginałów od współczesnych reinterpretacji.
Czy styl skandynawski może współgrać z Art Deco?
Styl skandynawski i Art Deco to dwie zupełnie odmienne estetyki, ale mogą współistnieć, tworząc interesujący, eklektyczny wystrój. Skandynawski styl charakteryzuje się minimalizmem, prostymi liniami, jasnymi przestrzeniami oraz naturalnymi materiałami, podczas gdy Art Deco to bogactwo zdobień, eleganckie wykończenia i geometryczne kształty. Choć różnią się podejściem do dekoracji, ich połączenie może dawać niezwykły efekt. Surowe drewno i jasne barwy stylu skandynawskiego kontrastują z eleganckimi, wyszukanymi detalami Art Deco. Użycie lamp, wazonów czy mebli o geometrycznych formach może połączyć oba te style, tworząc przestrzeń, która łączy funkcjonalność i estetyczne bogactwo.